परामर्श (Counseling)

काउन्सिलिङ शब्दको उत्पत्ति Latin भाषाबाट भएको हो, ‘consilium’ जसको अर्थ ‘परामर्श वा सल्लाह दिनु’ हो। परामर्शको सही अर्थ व्यक्तिहरूमा फरक हुन सक्छ।

परामर्शकर्ता र सेवाग्राहिले परामर्श प्रदान गर्न सँगै काम गर्ने  गर्दछन् ।

व्यावसायिक परामर्शकर्ताहरूले आत्म-सम्मान बढाउन, व्यवहार परिवर्तनलाई प्रोत्साहन गर्न र मानसिक स्वास्थ्यलाई बढावा दिन काम गर्छन्। तिनीहरूले सेवाग्राहिहरूलाई लक्ष्यहरू पहिचान गर्न र भावनात्मक संकट निम्त्याउने समस्याहरूको सम्भावित समाधानहरू पत्ता लगाउन पनि मद्दत गर्छन्।

परामर्शकर्ताको प्राथमिक लक्ष्य भनेको भावनात्मक रूपमा सुरक्षित वातावरण र एक स्वीकार्य, स्नेहपूर्ण संबन्ध स्थापना गर्नु हो जसमा सेवाग्राहिले थप परिपूर्ति र स्रोतसाधन जीवन जिउनका लागि विधिहरू खोज्न, पहिचान गर्न र स्पष्ट गर्न सक्छन्।

एक परामर्शकर्ताको कर्तव्यहरू केवल तपाइँलाई सिफारिसहरू गर्न मात्र सिम्हित रहँदैन। यसको सट्टा, उनीहरुले तपाईंलाई आफ्नो मुद्दाहरूको जरा निर्धारण गर्न गहिराइमा छलफल गर्न प्रोत्साहित गर्छन्। थप रूपमा, उनीहरुले समस्या समाधान गर्न वा सामना गर्न मद्दत गर्न कार्यको योजना पनि सिर्जना गर्छन्।

परामर्शका प्रकारहरू: मानसिक स्वास्थ्य परामर्श, करियर काउन्सिलिङ, पुनर्स्थापना परामर्श, सम्बन्ध परामर्श, आदि।

मनोसामाजिक परामर्श (Psycho-social Counseling):

मनोसामाजिक परामर्श भनेको एक प्रकारको सम्पर्क हो जब एक परामर्शकर्ता(सहायक)ले अरू कसैलाई थप दृढतापूर्वक बाँच्ने तरिकाहरू अन्वेषण गर्न, खोज्न र स्पष्ट गर्न आवश्यक समय, सम्मान र ध्यान दिन्छ।

मनोसामाजिक परामर्श भनेको एक कुशल पेशेवर परामर्शकर्ताद्वारा एक व्यक्ति, परिवार, वा समूहलाई कल्याण सुधार गर्न, संकट कम गर्न, र सामना गर्ने सीपहरू बढाउनको लागि प्रदान गरिएको सेवा हो।

उनीहरु गम्भीर मानसिक रोग भएका व्यक्तिलाई मनोसामाजिक सहयोग दिने (व्यक्तिगत, परिवार र समूह परामर्श प्रदान गर्ने र विशेष हेरचाहको लागि सन्दर्भ गर्ने) जिम्मेवार छन्। रोगी समर्थन समूहलाई (Patient support system) समर्थन गर्दै; जन प्रशिक्षण र संवेदनशीलता को सुविधा; र सामुदायिक स्तरको मनोसामाजिक अभिमुखीकरण र कलंक विरोधी (anti-stigma) अभियानहरू चलाउने।

मनोवैज्ञानिक:

मनोवैज्ञानिक एक पेशेवर हो जसले दिमाग र व्यवहारको अध्ययन वा भावनात्मक, व्यवहार, र मानसिक रोगहरूको उपचारमा ध्यान केन्द्रित गर्दछ।

मनोवैज्ञानिक एक विशेषज्ञ हो जसले आफ्ना ग्राहकहरूलाई उनीहरूको व्यवहार परिवर्तन गर्न मद्दत गर्न मानव दिमागको अध्ययनमा प्रशिक्षण प्राप्त गरेको छ।

एक मनोवैज्ञानिकको कर्तव्यहरूमा बिरामीहरूको मूल्याङ्कन गर्ने र उनीहरुको इतिहासको बारेमा सिक्ने समस्याहरू पहिचान गर्न परीक्षणहरू प्रयोग गर्नु अघि उनीहरूका बिरामीहरूको कल्याण र सफलताको ग्यारेन्टी गर्न उपचार योजना सिर्जना गर्ने समावेश छ।

उनीहरुले बिरामीहरूको अन्तर्वार्ता गर्नेछन् र उनीहरुको मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूको स्पष्ट विचार प्राप्त गर्न निदानात्मक परीक्षणहरू गर्नेछन्।

अन्ततः तपाईंले मानिसहरूलाई आफूलाई राम्रोसँग बुझ्नको लागि व्यक्तिगत उपचार विकल्पहरू प्रदान गर्नुहुनेछ जबकि अरूलाई उनीहरूको व्यवहार परिवर्तन गर्ने र तिनीहरूको जीवनमा समस्याहरू कम गर्ने तरिकाहरू पहिचान गर्न मद्दत गर्नुहोस्।

साइको-थेरापिस्ट:

साइको-थेरापिस्ट एक यस्ता व्यक्ति हुन् जसले मानसिक विकारहरूको उपचार चिकित्सा माध्यमको सट्टा मनोवैज्ञानिक द्वारा गर्दछ।

मनोचिकित्सकले मानिसहरूलाई भावनात्मक समस्या र मानसिक रोगहरूको उपचार गर्न talk therapy प्रयोग गर्दछन्।

उनीहरुले प्राप्त गरेको डिग्री र विशेषतामा निर्भर गर्दै, मनोचिकित्सकहरू मनोचिकित्सकहरू, मनोवैज्ञानिकहरू, सल्लाहकारहरू, वा सामाजिक कार्यकर्ताहरू हुन सक्छन्।

उनीहरु एकल व्यक्ति, जोडी, समूह, वा परिवारहरूसँग काम गर्न सक्षम छन्। अधिकांश मानसिक स्वास्थ्य विकारहरू, जस्तै चिन्ता विकारहरू, मूड विकारहरू, लतहरू, खानपान विकारहरू, र व्यक्तित्व विकारहरू, मनोचिकित्सकहरूद्वारा निदान र उपचार गरिन्छ।

मनोचिकित्सक

मनोचिकित्सा भनेर चिनिने चिकित्सा क्षेत्र मानसिक, भावनात्मक, र व्यवहार विकारहरूको पहिचान, व्यवस्थापन, र रोकथामको लागि समर्पित छ।

एक मनोचिकित्सक एक चिकित्सा डाक्टर हो (एक M.D वा DO.) जो मानसिक स्वास्थ्य मा विशेषज्ञता, पदार्थ प्रयोग विकार सहित।मनोचिकित्सकहरू मानसिक र शारीरिक दुवै दृष्टिकोणबाट मनोचिकित्सक मुद्दाहरूको मूल्याङ्कन गर्न योग्य छन्।

मानिसहरू विभिन्न कारणहरूको लागि मनोचिकित्सक सहायता खोज्छन्। आकस्मिक समस्याहरूले आतंक आक्रमणहरू, डरलाग्दो भ्रमहरू, आत्मघाती विचारहरू, वा “आवाजहरू” सुन्नु समावेश हुन सक्छ। वा तिनीहरू अधिक चिरस्थायी हुन सक्छन्, जस्तै निराशाजनक, निराश, वा चिन्तित संवेदनाहरू जुन कहिल्यै हट्दैनन्, वा कार्यात्मक समस्याहरू जसले दैनिक रूपमा जीवनलाई अराजक वा नियन्त्रण बाहिर महसुस गराउँछ।